Nieuw artikel: het effect van akoestische kenmerken van geluid op de gedragsreactie van vissen

We hebben recent een nieuw artikel gepubliceerd ‘The role of ambient sound levels, signal-to-noise ratio, and stimulus pulse rate on behavioural disturbance of seabass in a net pen‘ en het is vrij toegankelijk (HTML/PDF)! Het onderzoek is het resultaat van een samenwerking tussen de Universiteit Leiden en Wageningen Marine Research en is uitgevoerd door Errol (Y. Y.) Neo, Erwin (H. V.) Winter, Hans Slabbekoorn en ondergetekende.

We hebben dit onderzoek uitgevoerd om meer inzicht te krijgen in het effect van menselijk geluid op vissen en ander onderwaterleven. Geluid kan een grote variëteit aan effecten op vissen hebben; het kan communicatie of andere relevante geluiden maskeren, gedrag en fysiologie beïnvloeden en zelfs fysieke schade veroorzaken (dichtbij een luide geluidsbron). Normaliter worden de geluidsniveaus gebruikt om in te schatten hoe schadelijk een geluidsblootstelling is, maar andere akoestische kenmerken van de geluidsblootstelling en het achtergrondgeluid (omgevingsgeluid) kunnen de gedragsreactie mogelijk ook beïnvloeden.

Onderwater wordt achtergrondgeluid vooral veroorzaakt door weersomstandigheden aan het wateroppervlakte (wind en regen) en scheepvaart. Als de geluidsniveaus van de achtergrond hoger zijn, valt ander (mogelijk verstorend) geluid misschien minder op en zou dit het gedrag minder kunnen beïnvloeden. Daarnaast is er ook grote variatie in de akoestische kenmerken van (mogelijk verstorend) geluid, waardoor de reacties van vissen ook kunnen verschillen. Voorbeelden zijn de snelheid waarmee windmolenpalen in de zeebodem worden geheid of met welke inval geluid voor seismisch onderzoek wordt geproduceerd.

Om dit soort akoestische kenmerken te testen hebben we 16 groepen van vier Europese zeebaarzen blootgesteld aan meerdere geluidsblootstellingen die verschilde in achtergrondgeluidsniveau, niveau van korte – mogelijk verstorende – geluidspulsen en de interval van deze pulsen. We hebben de vissen gechipt om hun positie te kunnen bepalen en hebben ze blootgesteld aan geluid in onze drijvende opstelling (zie foto’s). We hebben aangetoond dat de vissen dieper gingen zwemmen na het begin van de geluidsblootstellingen, maar we hebben geen verschillen tussen de verschillende blootstellingen gevonden. Gebaseerd op onze literatuurstudie denken we toch dat het de moeite waard is om met dit type onderzoek door te gaan en grotere variatie van akoestische kenmerken te testen.

Het uitvoeren van een experiment met geluidsblootstelling. In het midden ziet u de apparatuur die we gebruikt hebben om de detecties van chips in de vissen op te slaan en de vissen aan geluid bloot te stellen (foto 2014).
We hebben de geluidsblootstelling op meerdere locaties in de experimentele opstelling gemeten. Op de achtergrond ziet u de Oosterscheldekering.

Tijdens het veldseizoen waarin het huidige onderzoek is uitgevoerd, heeft het tv-programma Vroege Vogels een reportage gemaakt over ons onderzoek naar het effect van geluid op vissen. De reportage is te bekijken via https://www.bnnvara.nl/vroegevogels/videos/283480 (vanaf 14:35 min)

Verwijzing naar het artikel: Hubert, J., Neo, Y. Y., Winter, H. V., & Slabbekoorn, H. (2020). The role of ambient sound levels, signal-to-noise ratio, and stimulus pulse rate on behavioural disturbance of seabass in a net pen. Behavioural Processes, 170, 103992. DOI. [Vrije toegang: HTML/PDF]

Europese zeebaars (de soort die we gebruikt hebben voor dit onderzoek).
De opbouw van het onderzoeksplatform (foto 2014).
Verankeren van het platform op de juiste locatie. We hebben betonblokken van 150 kg gebruikt die met een combinatie van kettingen en ‘bungee touw’ aan het platform vast zaten. We hebben rekbaar touw gebruikt zodat het platform tijdens alle waterniveaus op dezelfde plek bleef liggen (foto 2014).
De Jacobahaven, de locatie van ons onderzoek (foto 2014).